Młocarnie

Dodano dnia: 04/12/2006

Młocarnie – jedne z najpiękniejszych (poza ciągnikami) maszyn, które się przyczyniły do rewolucji w rolnictwie. Pierwsza młocarnia pojawiła się w 1785 r. wymyślił ją Andrews Meikle – szkocki kowal. Pierwsze młocarnie składały się z ramy, obudowy i zespołu młócącego. Zespół młócący składał się z dwóch wałków nagarniających zboże do bębna. Bęben to był wał obity dookoła blachą z przymocowanymi do niej drewnianymi cepami, które wybijały ziarno. Ziarno było oddzielane razem ze słomą grabiami spod maszyny. Ziarno trzeba było czyścić z plew za pomocą wialni. Dopiero w drugiej połowie XIX wieku połączono zespół młócący z wialnią. Później wymyślono i dołączono do takiej młocarni – zespół czyszczący sitowy, sortownik, workowniki, podsiewacze i wytrząsacze pomostowe i klawiszowe. Młocarnie są podzielone na dwie grupy – proste i czyszczące. Młocarnie proste wykonują omłotu z grubsza tj. oddzielają słomę od ziarna, plew i zgonin. Młocarnia czyszcząca nie tylko młóci ale i czyści ziarno dokładniej a także zgoniny, plewy i słoma maja osobne miejsca wylotu z zespołu młócącego. Zespół młócący jest główną częścią młocarni. Składa się on z bębna i klepiska łukowato obejmującego bęben. W zależności od budowy bębna i klepiska młocarnie dzielimy na cepowe i palcowe (sztyftówki, kolcówki). Bębny i klepiska obudowane listwami nazywamy cepowymi; jeżeli do bębna i klepiska są zamontowane palce (sztyfty), to taki mechanizm nazywamy palcowym.
W Polsce pierwsze młocarnie pojawiły się już około 1800 roku. Pierwsza wytwórnia młocarń powstała w 1807 roku koło Zamościa. W połowie XIX wieku młocarnie produkowało już wiele zakładów m.in. w Lublinie, Warszawie. Największą fabryką młocarń w tym czasie posiadał Hipolit Cegielski w Poznaniu. W tym samym czasie młocarnie czyszczące przeżywały swój chrzest bojowy w Europie i na Farmach w USA. W Stanach te maszyny pracowały głównie z samojezdnymi lokomobilami, które nie tylko je napędzały lecz transportowały z jednej farmy na drugą. Wiele wytwórni takich jak John Deere, Claas właśnie zaczynało swoją działalność od produkcji młocarń. Młocarnie w USA zaczęły tracić popularność na początku XX wieku z pojawieniem się pierwszych kombajnów zbożowych, w Europie po II Wojnie Światowej. W Polsce były szeroko stosowane zarówno w gospodarstwach chłopskich, PGR-ach i SKR-ach już po wojnie, ale w połowie lat sześćdziesiątych zaczęły tracić swoją robotę na rzecz kombajnów. Niestety te maszyny są już rzadko spotykane w pracy, ale można je podziwiać w muzeach i na wystawach zabytkowego sprzęty rolniczego.

Marcin Marek