Brona wahadłowa U-238

Dodano dnia: 26/03/2011

Orka wykonuje tylko część zadań uprawnych. W tradycyjnej uprawie kruszenie, mieszanie, spulchnianie odwróconych skib oraz wyrównanie przed siewem musimy wykonać innymi narzędziami. Płytkie powierzchniowe wzruszenie roli, rozbijające grudy na grudki, tworzące pulchną powierzchniową warstewkę nazywamy bronowaniem. Należy pamiętać, że ani siewu, ani ponownej orki nie można było wykonać jeśli się nie zbronowało roli.

Częścią roboczą brony wahadłowej U-238 były dwie belki z umieszczonymi na nich 37 sztukami zębów. Mogły one penetrować glebę do głębokości 18cm. W przeciwieństwie do wyrobów Amazone, zastosowano tu zęby proste, zamocowane na sztywno. Przez co były one narażone na wygięcia w przypadku trafienia na duży kamień.

Już w latach sześćdziesiątych, wprowadzono nowe typy aktywnych narzędzi do uprawy roli. Pierwsze brony wahadłowe, mające w zamyśle zastąpić tradycyjną bronę, zastosowały min. firmy Howard i Amazone. W latach 1971/72 roku, polski producent Agromet Jawor, opracował własną bronę wahadłową U-238. Po sezonie prób maszyna weszła do produkcji.

18 sztuk zębów pierwszej belki miało znajdowały się naprzemiennie z przodu i z tyłu belki. Zaś zęby na tylnej belce, znajdowały się wyłącznie z tyłu belki. Ich rola polegała na końcowym wyrównaniu gleby.

Zasada działania nie odbiegała od innych tego typu wzorców. Brona składała się z ramy, dwóch zawieszonych na wahaczach belek uzębionych oraz zespołu napędowego.  Napęd był przekazywany poprzez wałek przekaźnika mocy. Zabezpieczenie przeciwprzeciążeniowe stanowiło sprzęgło gumowe. Na końcu wału znajdowała się tarcza z mimośrodem, który przekazywał ruch posuwisto- zwrotny na wahacze. Na osi napędowej znajdowało się jeszcze koło zamachowe, które miało zapewnić wyważenie ruchów mimośrodu.

Sposób działania brony wirnikowej.

Polska brona wahadłowa przystosowana była do pracy z ciągnikiem około 40-45KM. W lekkich warunkach, można było się pokusić o podłączenie Ursusa C-330. Zatem przy szerokości roboczej 3 m, charakteryzowała się ona małym zapotrzebowaniem mocy.

Najważniejszym elementem przekazania napędu był mimośród, podający ruch posuwisto-zwrotny na wahacze belek. Żółta tarcza to koło zamachowe równoważące skokową pracę całego mechanizmu.

Brona wahadłowa, przed wszystkim doskonale wyrównywała powierzchnię. W czasie pracy przed nią powstawał niewielki wał ziemi. Dzięki temu w czasie ruchu wibracyjnego następowało rozfrakcjonowanie gruntu tak, że drobne cząstki układały się nieco głębiej, gdzie potem umieszczane są nasiona. Zaś większe pozostawały na powierzchni gdzie zacieniają młode roślinki i chronią przed wiatrem. Brona wahadłowa nie zapychała się nawet w ekstremalnie trudnych warunkach.

Brona wahadłowa U-238/1 z wałem strunowym, to protoplasta aktywnych agregatów.

Trzeba przyznać, że w latach 1971- 85 roku firma Amazone wypuściła pawie 40 tyś sztuk bron wahadłowych. Jej rozwinięciem było dodanie wału ugniatającego, który zagęszczał gotową do siewu glebę. Bardzo szybko, bo w 1977 roku nasza brona doczekała się takiej modyfikacji, oznaczonej U238/1.  W odróżnieniu od Amazone zastosowany tu został lekki wał strunowy. A zatem jego działanie było w pełni wystarczające w lżejszych i średnich warunkach. Produkcję bron U-238 zakończono na przełomie lat 1984/85. Na świecie ten rodzaj urządzenia został całkowicie wyparty przez brony wirnikowe.

Rafał Mazur