Prototyp EH 4 X 4 1953

Dodano dnia: 01/04/2019

Ten niezwykły ciągnik o symbolu EH 4X4 opracowany został w latach 1951-53 przez inżyniera Edwarda Habicha. Oryginalna konstrukcja układu jezdnego wyprzedzała światowe wyroby przynajmniej o dziesięć lat. Powstały dwa egzemplarze EH4x4. Każdy z nich miał odmiennie rozwiązany system przenoszenia napędu i skrętu kół.
Pierwszy z prototypów nie posiadał tradycyjnego układu kierowniczego, a do zmiany kierunku jazdy wykorzystywano znoszenie boczne opon (po wewnętrznej stronie zakrętu) podobnie jak ma to miejsce w ciągnikach gąsienicowych. Sterowanie odbywało się kołem kierownicy, które uruchamiało dwustopniowy mechanizm różnicowy.
W drugim prototypie znoszenie boczne opon wykorzystywano do wspomagania konwencjonalnego systemu kierowania jednocześnie przednimi i tylnymi kołami.
Próby terenowe przeprowadzone w 1953 roku wykazywały wysokie walory jezdne i nieprzeciętna zwrotność ciągników EH 4×4, porównywalną z własnościami poruszania się pojazdów gąsienicowych.
Istotnym elementem upraszczającym przyszłe działania produkcyjne było zastosowanie typowego zespołu napędowego z radzieckiego ciągnika gąsienicowego KD-35, którego licencyjną produkcję przygotowywano już wówczas w zakładach Bumar – Łabędy. Symbol maszyny EH wziął się prawdopodobnie od pierwszych liter imienia i nazwiska jego twórcy.
Do produkcji seryjnej tych niewątpliwie bardzo nowatorskich ciągników jednak nie doszło. Po 1956 roku zmieniła się polityka państwa, odstąpiono od koncepcji tworzenia kołchozów, a ciężki ciągnik nie był tak bardzo potrzebny. Nie wiadomo też co się stało z tymi dwoma prototypami. Natomiast w niespełna 10 lat później na Międzynarodowych Targach Poznańskich pokazano szeroko reklamowane jako wszechstronne i nowoczesne ciągniki o bardzo podobnej konstrukcji zbudowane w USA.

Rafał Mazur

Zobacz więcej na