Zetor 2011

Dodano dnia: 01/04/2019

W połowie lat pięćdziesiątych niesłabnąca popularność Zetora 25K/A nie mogła przesłonić prawdy, iż w wobec światowych tendencji rozwoju ciągników, traktor ten powoli stawał się przestrzały. Bardzo pilną potrzebą było stworzenie zarówno nowoczesnego ciągnika jak i całej jego rodziny w jak największym stopniu zunifikowanej, tak aby możliwe stało się obniżenie kosztów produkcji i elastyczne wytwarzanie takiej ilości danego modelu jak była by w danym czasie potrzebna.
Zetor 25K posiadał już przestarzałą skrzynię biegów z jednostopniowym sprzęgłem, prosty podnośnik nie wyposażony w system siłowej regulacji, co uniemożliwiało oferowanie go na wielu rynkach Europy Zachodniej i USA. Należało skonstruować nowy silnik z bezpośrednim wtryskiem. Tu należy nadmienić, iż konstruktorzy z Zetora niemal od początku pracowali nad prototypami ciągników będących rozwinięciem Zetora 25. W latach 1949-55. Powstało ich kilka, z których najciekawszym był Zetor 30. Na bazie silnika Z25 w zastosowano bezpośredni wtrysk, zamiast pośredniego z komorą wirową. Dawało to małe jednostkowe zużycie paliwa i łatwiejszy rozruch. Zmieniono także kształt denek tłoków tworzących komorę wirową typu „Saurer”
Te doświadczenia były pewnym punktem wyjścia dla młodej kadry inżynierów przybyłych do Brna w 1957 roku. Owoc tych prac ujrzał światło dzienne w 1959 roku, a oficjalnie trafił on do produkcji rok później. Zetor 3011 Major był pierwszym modelem tak zwanej zunifikowanej rodziny traktorów UR I. Oznaczało to, że modele tej rodziny będą miały wspólną skrzynię, mosty, hydraulikę, przednie osie – a różnić się będą liczbą cylindrów.
Silnik Zetora 3011 była to zaprojektowana od podstaw trzy cylindrowa jednostka napędowa o średnicy cylindra 95 i skoku 110mm. W 1962 z linii montażowych zjeżdża większy i bardzo wyczekiwany 4 cylindrowy model 4011. Dopiero rok później pojawia się najmniejszy dwucylindrowy Zetor 2011. Ten traktor w pewnym sensie miał zastąpić Zetora 25K/A, choć na pewno nie mógł liczyć na wytwarzanie go w takich ilościach, gdyż światowe trendy wskazywały na wzrost zainteresowania użytkowników traktorami wyższej mocy.
Źródło napędu Zetora 2011 stanowił silnik będący „połówką” silnika Zetora 4011. Jednym z najciekawszych rozwiązań było zastosowanie oddzielnych głowic dla każdego cylindra. Dzięki temu wymiana uszczelki lub głowicy w przypadku defektu pod którymś z cylindrów nie wiązała się koniecznością z rozbierania całej „góry silnika”. Motor Z2011 dostarczał mocy 23,8KM przy 2000obr/min, mierzonego według normy SAE. Jednostkowe zużycie paliwa wynosiło 195g/KMh. Najważniejsze nowości kryły się w skrzyni biegów, która była sprzężona z dwu stopniowym sprzęgłem i uzyskiwała 10 prędkości do jazdy w przód i 2 w tył. Wał przekaźnika mocy posiadał możliwość załączenia obrotów stałych, czyli otrzymujących napęd bezpośrednio od wału silnika, jak również obrotów zależnych od przełożenia. Ciągnik wyposażono w podnośnik hydrauliczny mogący pracować w ustawieniu stałym, pływającym, siłowym lub to co było wówczas na skalę światową mieszany system regulacji „zetormatic” będący połączeniem pływającego i siłowego ustawienia.
Zetor 2011 był wytwarzany do 1967roku, obok modelu podstawowego 2011 powstała również gąsienicowa wersja 2023. Ogółem w ciągu krótkiego okresu 4 lat wyprodukowano 7349 sztuk tych traktorów, co stanowiło ponad 6 % wytworzonych wszystkich ciągników zunifikowanej pierwszej serii, a więc dość mało i jest to dziś bardziej unikatowy traktor niż 3011 czy 4011.
Głównym rynkiem dla modelu 2011 były małe i średnie gospodarstwa rolnicze i specjalistyczne w krajach Beneluksu, Francji i Niemiec. I tam do dzisiaj możemy je głównie spotkać. W naszym kraju w ogóle traktor ten nie występował ze względu na własną produkcję ciągnika w tym segmencie nie widziano sensu sprowadzania wyrobu o podobnych paramentach.
W 1968 roku Zetora 2011 zastąpił traktor 2511 będący z serii pierwszego stopnia modernizacji zunifikowanej rodziny UR I.

Rafał Mazur